Dematerializacja akcji

Dematerializacja akcji spółek akcyjnych 
i spółek komandytowo-akcyjnych

W świecie współczesnych finansów oraz rynku kapitałowego ogromne znaczenie ma digitalizacja dokumentów i procesów. Jednym z kluczowych kroków w tym kierunku w Polsce była dematerializacja akcji, czyli odejście od papierowych dokumentów akcyjnych na rzecz zapisu elektronicznego.

Czym jest dematerializacja akcji?

Dematerializacja akcji to zmiana formy akcji z papieru wartościowego na zapis w systemie teleinformatycznym. 
Główne założenia reformy to:

• powstanie rejestru akcjonariuszy,

• ujawnienie w rejestrze akcji oraz praw związanych z akcjami,

• prowadzenie rejestru przez kwalifikowane podmioty uprawnione do prowadzenia rachunków papierów wartościowych.

Rejestracja akcji następuje na żądanie spółki lub osoby mającej interes prawny w dokonaniu wpisu. Spółka wybiera podmiot prowadzący rejestr w drodze uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub decyzji założycieli.

Rejestr akcjonariuszy
a depozyt papierów wartościowych

Spółka niepubliczna może zdecydować o zarejestrowaniu akcji:

• w rejestrze akcjonariuszy, lub

• w depozycie papierów wartościowych.

Ważne: Akcje tej samej spółki nie mogą być jednocześnie rejestrowane w obu tych miejscach.

Rejestr akcjonariuszy jest jawny dla spółki i jej akcjonariuszy. Za akcjonariusza uznaje się wyłącznie osobę wpisaną do rejestru. Nabycie akcji lub ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego skutkuje dopiero z chwilą dokonania wpisu w rejestrze.

Podstawa prawna dematerializacji akcji

Zgodnie z przepisami przejściowymi:

• Dokumenty akcji tracą moc obowiązującą z dniem 1 stycznia 2021 r..

• Od tej daty prawną moc mają wpisy w rejestrze akcjonariuszy (lub zapisy na rachunkach papierów wartościowych).

Papierowy dokument akcji zachowuje jedynie funkcję dowodową wobec spółki, i to przez okres 5 lat od wejścia w życie ustawy.

Procedura dematerializacji akcji 

Każda spółka akcyjna i komandytowo-akcyjna musi:

• zawrzeć umowę z kwalifikowanym podmiotem prowadzącym rejestr,

• pięciokrotnie wezwać akcjonariuszy do złożenia dokumentów akcji,

• udostępnić informację o wezwaniu na własnej stronie internetowej (przez co najmniej 3 lata od pierwszego wezwania),

• założyć stronę internetową do komunikacji z akcjonariuszami.

Dzięki tym działaniom dematerializacja przebiega zgodnie z przepisami.

Świadectwo rejestrowe

Świadectwo rejestrowe to imienny dokument wystawiany na żądanie:

• akcjonariusza,

• zastawnika,

• użytkownika uprawnionego do wykonywania prawa głosu.

Świadectwo potwierdza uprawnienia wynikające z akcji i jest wymagane w niektórych sytuacjach, gdy nie wystarcza sam wpis w rejestrze.

Podsumowanie

Dematerializacja akcji to fundamentalna zmiana zwiększająca bezpieczeństwo i przejrzystość obrotu gospodarczego w Polsce. Choć proces ten wymagał od spółek licznych działań organizacyjnych i formalnych, w dłuższej perspektywie usprawnił funkcjonowanie rynku kapitałowego.

Masz pytania lub wątpliwości?
📞 Skontaktuj się z nami – chętnie pomożemy!